111 lines (dead)
[x] Ibant obscuri sola sub nocte per umbram
[x] perque domos Ditis vacuas et inania regna:
[x] quale per incertam lunam sub luce maligna
[x] est iter in silvis, ubi caelum condidit umbra
[x] Iuppiter, et rebus nox abstulit atra colorem.
[x] vestibulum ante ipsum primisque in faucibus Orci
[x] Luctus et ultrices posuere cubilia Curae,
[x] pallentesque habitant Morbi tristisque Senectus,
[x] et Metus et malesuada Fames ac turpis Egestas,
[x] 10 terribiles visu formae, Letumque Labosque;
[x] tum consanguineus Leti Sopor et mala mentis
[x] Gaudia, mortiferumque adverso in limine Bellum,
[x] ferreique Eumenidum thalami et Discordia demens
[x] vipereum crinem vittis innexa cruentis.
[x] in medio ramos annosaque bracchia pandit
[x] ulmus opaca, ingens, quam sedem Somnia vulgo
[x] vana tenere ferunt, foliisque sub omnibus haerent.
[x] multaque praeterea variarum monstra ferarum,
[x] Centauri in foribus stabulant Scyllaeque biformes
[x] 20 et centumgeminus Briareus ac belua Lernae
[x] horrendum stridens, flammisque armata Chimaera,
[x] Gorgones Harpyiaeque et forma tricorporis umbrae.
[x] corripit hic subita trepidus formidine ferrum
[x] Aeneas strictamque aciem venientibus offert,
[x] et ni docta comes tenuis sine corpore vitas
[x] admoneat volitare cava sub imagine formae,
[x] inruat et frustra ferro diverberet umbras.
[x] Hinc via Tartarei quae fert Acherontis ad undas.
[x] turbidus hic caeno vastaque voragine gurges
[x] 30 aestuat atque omnem Cocyto eructat harenam.
[x] portitor has horrendus aquas et flumina servat
[x] terribili squalore Charon, cui plurima mento
[x] canities inculta iacet, stant lumina flamma,
[x] sordidus ex umeris nodo dependet amictus.
[x] ipse ratem conto subigit velisque ministrat
[x] et ferruginea subvectat corpora cumba,
[x] iam senior, sed cruda deo viridisque senectus.
[x] huc omnis turba ad ripas effusa ruebat,
[x] matres atque viri defunctaque corpora vita
[x] 40 magnanimum heroum, pueri innuptaeque puellae,
[x] impositique rogis iuvenes ante ora parentum:
[x] quam multa in silvis autumni frigore primo
[x] lapsa cadunt folia, aut ad terram gurgite ab alto
[x] quam multae glomerantur aves, ubi frigidus annus
[x] trans pontum fugat et terris immittit apricis.
[x] stabant orantes primi transmittere cursum
[x] tendebantque manus ripae ulterioris amore.
[x] navita sed tristis nunc hos nunc accipit illos,
[x] ast alios longe summotos arcet harena.
...
[x] 50 'quisquis es, armatus qui nostra ad flumina tendis,
[x] fare age, quid venias, iam istinc et comprime gressum.
[x] umbrarum hic locus est, somni noctisque soporae:
[x] corpora viva nefas Stygia vectare carina.
[x] nec vero Alciden me sum laetatus euntem
[x] accepisse lacu, nec Thesea Pirithoumque,
[x] dis quamquam geniti atque invicti viribus essent.
[x] Tartareum ille manu custodem in vincla petivit
[x] ipsius a solio regis traxitque trementem;
[x] hi dominam Ditis thalamo deducere adorti.'
[x] 60 quae contra breviter fata est Amphrysia vates:
[x] 'nullae hic insidiae tales (absiste moveri),
[x] nec vim tela ferunt; licet ingens ianitor antro
[x] aeternum latrans exsanguis terreat umbras,
[x] casta licet patrui servet Proserpina limen.
[x] Troius Aeneas, pietate insignis et armis,
[x] ad genitorem imas Erebi descendit ad umbras.
[x] si te nulla movet tantae pietatis imago,
[x] at ramum hunc' (aperit ramum qui veste latebat)
[x] 'agnoscas.' tumida ex ira tum corda residunt;
[x] 70 nec plura his. ille admirans venerabile donum
[x] fatalis virgae longo post tempore visum
[x] caeruleam advertit puppim ripaeque propinquat.
[x] inde alias animas, quae per iuga longa sedebant,
[x] deturbat laxatque foros; simul accipit alveo
[x] ingentem Aenean. gemuit sub pondere cumba
[x] sutilis et multam accepit rimosa paludem.
[x] tandem trans fluvium incolumis vatemque virumque
[x] informi limo glaucaque exponit in ulua.
[x] Cerberus haec ingens latratu regna trifauci
[x] 80 personat adverso recubans immanis in antro.
[x] cui vates horrere videns iam colla colubris
[x] melle soporatam et medicatis frugibus offam
[x] obicit. ille fame rabida tria guttura pandens
[x] corripit obiectam, atque immania terga resolvit
[x] fusus humi totoque ingens extenditur antro.
[x] occupat Aeneas aditum custode sepulto
[x] evaditque celer ripam inremeabilis undae.
[x] Continuo auditae voces vagitus et ingens
[x] infantumque animae flentes, in limine primo
[x] 90 quos dulcis vitae exsortis et ab ubere raptos
[x] abstulit atra dies et funere mersit acerbo;
[x] hos iuxta falso damnati crimine mortis.
[x] nec vero hae sine sorte datae, sine iudice, sedes:
[x] quaesitor Minos urnam movet; ille silentum
[x] consiliumque vocat vitasque et crimina discit.
[x] proxima deinde tenent maesti loca, qui sibi letum
[x] insontes peperere manu lucemque perosi
[x] proiecere animas. quam vellent aethere in alto
[x] nunc et pauperiem et duros perferre labores!
[ ] 100 fas obstat, tristisque palus inamabilis undae
[ ] alligat et novies Styx interfusa coercet.
[ ] nec procul hinc partem fusi monstrantur in omnem
[ ] Lugentes campi; sic illos nomine dicunt.
[ ] hic quos durus amor crudeli tabe peredit
[ ] secreti celant calles et myrtea circum
[x] silva tegit; curae non ipsa in morte relinquunt.
[ ] his Phaedram Procrinque locis maestamque Eriphylen
[ ] crudelis nati monstrantem vulnera cernit,
[ ] Evadnenque et Pasiphaen; his Laodamia
[ ] 110 it comes et iuvenis quondam, nunc femina, Caeneus
[ ] rursus et in veterem fato revoluta figuram.